Zgodnie z przepisami Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego uprawnionym do zakupu ziemi rolnej jest rolnik indywidualny, który nabywa ją w celu poszerzenia gospodarstwa rolnego. Ustawa zakłada jednak pewien wyjątek dla osób nie będących rolnikiem, które chcą zakupić ziemię rolną. Jakie warunki musi spełnić osoba nie będąca rolnikiem oraz sam rolnik, aby móc kupić ziemię rolną?
Zakup ziemi rolnej przez rolnika indywidualnego
Rolnik indywidualny może nabyć ziemię rolną bez konieczności wnioskowania o wyrażenie na to zgody przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Osoba taka musi jednak spełniać określone warunki. Przepisy Ustawy dokładnie precyzują kto jest rolnikiem indywidualnym. Mianowicie jest to osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo rolne, którego łączna powierzchnia nie przekracza 300 ha. Osoba ta nie musi być właścicielem wszystkich użytków wchodzących w jego skład. Może być ich użytkownikiem wieczystym, dzierżawcą lub samoistnym posiadaczem. Ponadto rolnik indywidualny musi posiadać kwalifikacje rolnicze oraz zamieszkiwać od co najmniej 5 lat w gminie, na terenie której znajduje się przynajmniej jedna z nieruchomości rolnych wchodząca w skład jego gospodarstwa. Musi także prowadzić gospodarstwo rolne od minimum 5 lat.
Wszystkie te warunki muszą zostać spełnione łącznie. Rolnik indywidualny może kupić ziemię rolną w dowolnej części kraju (jeśli po jej zakupie łączna powierzchnia gospodarstwa nie przekroczy 300 ha). Jednak jeśli nieruchomość ta nie znajduje się na terenie gminy, w której prowadzi gospodarstwo rolne lub na terenie gminy z nią sąsiadującej, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) może skorzystać z przysługującego mu prawa pierwokupu. Oznacza to, że w pierwszej kolejności u notariusza zostanie sporządzona tzw. umowa warunkowa, którą notariusz wysyła do KOWRu. Jeśli w ciągu miesiąca KOWR nie złoży oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwokupu, możliwe jest przeprowadzenie ostatecznej umowy kupna – sprzedaży.
Ziemia rolna, która została nabyta na poszerzenie gospodarstwa rolnego nie może zostać sprzedana przed upływem 5 lat od jej nabycia. Przez ten okres rolnik ma obowiązek osobiście prowadzić gospodarstwo rolne, na poszerzenie którego została nabyta nieruchomość.
Zakup ziemi rolnej przez osobę nie będącą rolnikiem
Osoba nie będąca w świetle Ustawy rolnikiem indywidualnym ma prawo nabyć ziemię rolną, której powierzchnia nie przekracza 1 ha. W przypadku, gdy jej powierzchnia nie przekracza 0,3 ha w przypadku działki rolnej lub 0,5 ha w przypadku siedliska, nie ma żadnych przeszkód przy zawieraniu umowy przenoszącej własność. Jeśli jednak powierzchnia nieruchomości jest większa, KOWR może skorzystać z prawa pierwokupu.
Osoba nie będąca rolnikiem może także nabyć ziemię rolną, której powierzchni przekracza 1 ha, pod warunkiem uzyskania zgody Dyrektora Generalnego KOWR. Aby ją uzyskać potencjalny nabywca musi złożyć wniosek na specjalnym formularzu, który dostępny jest na stronie internetowej KOWRu. We wniosku należy uzupełnić informacje dotyczące położenia nieruchomości, jej powierzchni oraz dane zbywcy. Co ważne, zbywca nieruchomości musi wykazać, że do tej pory żaden rolnik indywidualny nie wykazał chęci zakupu sprzedawanej ziemi rolnej. Dotychczas przepisy nie precyzowały dokładnie w jaki sposób należy to wykazać. Mogło to być oświadczenie zbywcy, zaświadczenie z biura nieruchomości czy wydruk z portalu ogłoszeniowego, zawierający dane nieruchomości i okres przez jaki czas ogłoszenie było widoczne. Obecnie uruchomiona została platforma eRolnik, na której zbywca musi się zarejestrować i wystawić ogłoszenie sprzedaży. Ogłoszenie to musi być widoczne co najmniej przez miesiąc. Jeśli w tym czasie chęci zakupu nie zgłosi żaden rolnik indywidualny, zbywca wraz z potencjalnym nabywcą mogą złożyć wniosek o uzyskanie zgody na zakup ziemi rolnej.
Nabywca, oprócz swoich danych osobowych, we wniosku musi opisać w jakim celu chce nabyć nieruchomość. Informacja ta jest ważna dla KOWRu i ma duże znaczenie przy podejmowaniu decyzji, bowiem zgodnie z założeniami Ustawy głównym celem obrotu ziemią rolną jest jej uprawa i wykorzystywanie do celów rolnych. Ważne jest też wykazanie kwalifikacji rolniczych, takich jak np. wykształcenie rolnicze, odbycie kursu rolniczego czy doświadczenie w pracy na gospodarstwie rolnym.
źródło: https://www.bazadoradcow.pl